Staafdiagram van het Jaar 📊
Hij is er weer: de jaarlijkse EHPO-clickhit die de thermometer in de muziekindustrie steekt en in 1 oogopslag laat zien hoe het er wereldwijd voor staat. Uitstekend!
In deze Nielsbrief:
1. … Start ik met een tikje taaie maar belangrijke, interessante kost
2. … Deel ik de clickhit van het jaar
3. … Iets luchtigs: een lente-playlist 🐑
4. … Holle praatjes van grote jongens in de muziekindustrie
1. Vol op de inhoud
Daar kom je toch voor bij de Nielsbrief?
Traditionele platendeals draaien om de overdracht van rechten: voor een financieel voorschot op inkomsten plus een afspraak over een royalty-percentage over gerealiseerde winst*, ‘leun’ je met je muziek op de financier, distributie- en marketingmachine die een platenmaatschappij in feite is. In ruil daarvoor geef je het label voor X aantal jaar of albums (een deel van) de exploitatierechten over je muziek. Grofweg geldt: hoe ouder de deal, hoe meer rechten erin vastgeklonken zitten en hoe langer de duur. Elvis zat tot z’n dood (en die van z’n kleinkinderen…) vast aan RCA, Goldband realiseert het succes met een eigen team, beheert en beperkt zo de afdrachten aan andere dienstverleners en houdt veel geld in eigen zak.
* = dit laatste, zo leg ik ook uit aan het slot van de meest recente Machine, is cruciaal. Sommige artiesten staren zich blind op royalty’s in het contract (‘zo hoog mogelijk!’), opties op albums (die zijn eenzijdig: het label licht die opties, *niet* de artiest) en de looptijd van een deal. Echter, een belangrijk fundament van de machtsbalans in traditionele platendeals is dat het label kosten voor marketing, promotie, videoclips, tours etc. mag opvoeren en zo feitelijk bepaalt vooruit kan schuiven wanneer er winst wordt gemaakt waarover royalty’s moeten worden afgedragen. Een kwaadwillend label kan dus bij wijze van spreken tot in de eeuwigheid kosten opvoeren en zo de deal continu automatisch verlengen.
Genoeg over de basisstructuur van oude deals, over naar nieuwe.
Mede onder druk van de (digitale) vooruitgang, kundige advocaten, mondige artiesten en de groeiende opties die zij hebben om – met succes – meer in eigen hand te houden, veranderen ook de contracten én dienstverlenende bedrijven in de muziekindustrie. Ik heb de lange aanloop en toelichting in deze Nielsbrief nodig om enthousiast te kunnen linken naar deze bere-interessante analyse op Music Business Worldwide (MBW) die die groep relatieve nieuwkomers ‘inside-out majors’ doopt, laat zien hoe hun deals verschillen van traditionele contracten, hoe die ‘inside-out majors’ zelf zijn gefinancierd en hoe ze geld denken te verdienen. Het goede nieuws? Het lijkt dat muzikanten, makers en artiesten binnen deze nieuwe deals meer zeggenschap houden over hun rechten en carrière. MBW’s analyse illustreert hoe contracten en machtsverhoudingen in de industrie de laatste jaren veranderen (één van mijn stokpaardjes 🐴), is leerzaam om te lezen, maar blijft tegelijk kritisch over de levensvatbaarheid van die nieuwe spelers op lange termijn:
2. Clickhit
Genoeg geluld, plaatje kijken:
Deze grafiek wordt elk jaar rond deze tijd geüpdate en gepubliceerd door de International Federation of the Phonographic Industry (IFPI). De stats van mijn nieuwsbrief wijzen uit dat jullie er graag naar kijken en op klikken voor een toelichting.
Eind jaren ‘90 zat de muziekindustrie op z’n absolute top dankzij het wereldwijde succes van toen kersverse sterren, boy- en girl bands als Britney Spears, N*Sync en Backstreet Boys en dankzij de ver(vangingsaan-)kopen van CD’s vol backcatalogus (‘oude hits’), waarvoor nauwelijks extra kosten gemaakt hoefden te worden: de opnames en promotie voor The Eagles, Beatles, Prince en Bruce Springsteen waren immers al betaald! Napster (1999) maakte een einde aan die pret, de industrie halveerde bijna (2014), maar deze grafiek laat zien dat dankzij streaming en ook een klein beetje extra fysieke verkopen de vlag weer uit kon in 2022. Er is van alles aan de hand in de muziekindustrie: er zijn zorgen en intensieve discussies over de eerlijke verdeling van streaming-inkomsten tussen artiesten, labels en componisten, AI komt er in vliegende vaart aan (met alle ingewikkelde vragen van dien…) en hoe drijf je boven op Spotify als daar dagelijks tienduizenden tracks worden geüpload? Maar ondertussen komt het geld door de plinten naar binnen, hiephoi!
Over dat laatste punt, een strijd die Universal sinds begin dit jaar aanvoert (‘Music needs a new streaming payout model’), ook nog een veelzeggende grafiek en een stuk vol cijfers op MBW: 38 Million tracks on streaming services were played zero times in 2022. (Or: Why Spotify should take a leaf out of Elon Musk’s book.) Plaatje linkt zoals altijd naar het artikel:
3. Music maestro, please! 🎶
Dat had ik eerder moeten doen in deze Nielsbrief, dan had je al die cijfers, grafieken en diepgravende analyses kunnen lezen met een lekker fris muziekje op de achtergrond. Bij deze alsnog, 174 heerlijke lentewijsjes:
4. Flessentrekkerij 🍼
Some things never change. De muziekindustrie bestaat nog altijd uit een boel flessentrekkers, laaielichters, bedriegers en mooie praatjes van grote jongens. De extra financiële stimulans, verbeterde afrekenbasis voor makers en goedbedoelde initiatieven die TikTok, Snap, YouTube, Spotify en andere tech-giganten in ronkende persberichten en fancy presentaties beloven blijken meer dan eens slechts voor de bühne. In veel gevallen belandt slechts een klein deel van het beloofde budget daadwerkelijk bij makers. Greenwashing, maar dan voor de muziekindustrie.
Deze tech-investeerder zet op LinkedIn een paar greenwashers onder elkaar, incl. beloofde bedragen (via Monique). Zo zou Spotify minder dan 10% van de toegezegde $100m uit het zg. Diversity Fund hebben uitgegeven en klapt deze ex-TikTokker uit de school dat ‘Creator Fund wasn’t launched to “help creators monetize.”’ Lekker dan!
Ook vaak schimmig: Can you copyright a rhythm? Inside the reggaeton lawsuit that could shake the pop world (The Guardian, via Frank).
Tot volgende week!
Niels
Ik dacht bij de reggaetron lawsuit meteen aan de “amen break”
Dat kan nog wel eens een mooie staart krijgen.
Groeten!
Leen.